Wiele osób niezwiązanych z branżą budowlaną nie wie, czym dokładnie są cement oraz beton. Zaliczają się one do wspólnej kategorii materiałów budowlanych, ale każdy z nich jest innym rodzajem surowca.
Zatem, czym jest cement, a czym beton?
Materiały budowlane to szeroka
gama różnych rodzajów surowców, które powstają najczęściej na bazie naturalnych
składników. Szczególne znaczenie dla branży budowlanej posiadają cementy i
betony, które stanowią rozległą rodzinę surowców o szerokim zastosowaniu.
Czym jest cement?
Cement to rodzaj spoiwa mineralnego,
które powstaje na skutek procesów mielenia oraz wypiekania odpowiednich
substancji mineralnych w cementowniach.
Cement to spoiwo hydrauliczne,
które stosowane jest do łączenia ze sobą różnych materiałów. To, że cement jest
spoiwem hydraulicznym, oznacza, że miesza się on z wodą, dając zaprawę
cementową.
Surowce stosowane do
produkcji cementu:
- wapień i glina albo margiel
- gips
Proces produkcji cementu polega
na rozdrobnieniu wapienia oraz oczyszczeniu gliny. Następnie materiały te
mielone są w specjalnych młynach na drobny proszek. Potem wypalane są w piecach
cementowych, czego wynikiem jest klinkier cementowy. Klinkier ten mieszany jest
z gipsem i różnymi dodatkami, a potem ponownie mielony. Tak powstaje produkt
ostateczny – cement.
Wyróżnia się różne rodzaje
cementów zależnie od jego składu, a dokładnie stosowanych dodatków, na przykład
są to cement portlandzki (CEM I), cement portlandzki wieloskładnikowy (CEM II)
czy cement hutniczy (CEM III).
Na bazie cementu można także
przygotować zaprawy cementowo-wapienne, a także betony. Czym zatem jest beton?
Czym jest beton?
W związku z powyższym beton to
materiał, który wytwarzany jest na bazie cementu. Cement stanowi wówczas
półprodukt do jego wytworzenia wraz z innego rodzaju materiałami.
Beton pod kątem technicznym
jest kompozytem składającym się ze:
- spoiwa – cementu
- wypełniacza – kruszywa
- ewentualnych dodatków
Beton jest podstawowym materiałem
stosowanym w branży budowlanej. Znany był już starożytnym i także dzisiaj pełni
bardzo ważną rolę.
Proces produkcji betonu zależny
jest od jego rodzaju. Stosuje się wtedy spoiwo, czyli cement, kruszywo, a także
wodę i dodatki i domieszki, które mogą nadać betonowi określone właściwości, na
przykład większą odporność na niskie temperatury, opóźnienie szybkości
wiązania.
Kruszywa stosowane do produkcji
betonu to sypkie materiały pochodzenia mineralnego, które można podzielić także
na kilka różnych typów.
Kruszywa używane do produkcji
betonu:
- kruszywa drobne – piaski o frakcji do 2 mm
- kruszywa grube – żwiry o większych frakcjach
- kruszywa sztuczne – poddawane obróbce
termicznej, przykładowo keramzyt
Mieszanki betonowe są dobierane
zależnie od konkretnych parametrów technicznych surowca, na przykład jego
wytrzymałości, odporności na czynniki zewnętrzne. Aktualnie tworzenie receptur
betonu bazuje na specjalistycznych analizach laboratoryjnych.
Wśród domieszek chemicznych
betonu znajdują się głównie:
- plastyfikatory i upłynniacze – powodują
zmniejszanie ilości wody potrzebnej w betonie, a przy tym poprawiają urabialność
mieszanki
- domieszki napowietrzające – zmniejszają
nasiąkliwość mieszanki i poprawiają jej odporność na mróz
- domieszki przyspieszające wiązanie – powodują,
że beton wiąże się szybciej
- domieszki przyspieszające twardnienie – używane
do przygotowywania prefabrykatów z betonu
- domieszki opóźniające wiązanie cementu –
stosowane przy transporcie mieszanek na dłuższych dystansach
Wśród dodatków mineralnych
betonu stosuje się:
- popiół lotny krzemionkowy – powoduje większą
odporność betonu na agresywne czynniki chemiczne
- pył krzemionkowy – poprawia wytrzymałość betonu
i jego spoistość
Dodatkowo, do betonów stosuje się
różne dodatki na bazie włókien, które wykorzystywane są w przypadku konstrukcji
narażonych na większe obciążenia mechaniczne, termiczne.
Wyróżnia się różne rodzaje
betonu:
- beton jastrychowy
- beton polimerowy
- fibrobeton
- beton komórkowy
- beton autoklawizowany (ACC)
- beton samonaprawialny
- asfaltobeton
- żużlobeton
Powyższe rodzaje betonów
posiadają określone właściwości, które również determinują ich zastosowanie.
Betony są powszechnie stosowane w wielu różnych obszarach budownictwa, w tym
między innymi do budowy fundamentów, ścian, wylewek, do prefabrykowanych
elementów betonowych, na przykład stropów, fundamentów, ale i kostek brukowych.
Czym zatem różni się cement
od betonu?
Zatem cement i beton to dwa
różne rodzaje materiałów, które są jednak ze sobą powiązane. Cement jest
niezbędny do wykonania betonu – beton nie jest więc możliwy do produkcji bez
zastosowania cementu.
Cement wymaga wówczas odpowiedniego
zmieszania z właściwymi surowcami do wykonania betonu. Gotowy beton stosowany
jest wówczas na placu budowy lub w zakładzie w celu realizacji określonych
rodzajów wyrobów betonowych.
Podsumowując, cement oraz beton
to dwa różne rodzaje materiałów, które są powszechnie stosowane w branży
budowlanej. Dobór właściwych cementów oraz betonów pozwala na stworzenie
materiałów gwarantujących odpowiednie parametry techniczne niezbędne do
realizacji wielu inwestycji budowlanych.