Czy można wydobywać piasek na własnej działce?
Czy wtedy, gdy potrzebny jest piasek, może być on wydobywany na własnej działce?
Zasoby piasku znajdują się na niemalże całym obszarze kraju. Bardzo często towarzyszy im także żwir oraz kamień. Tego rodzaju kopaliny objęte są prawem własności na terenie tej nieruchomości gruntowej, na której są położone. W związku z tym właściciel nieruchomości, na której znajduje się piasek, może go wydobywać. Warto jednak pamiętać o tym, że musi on wówczas przestrzegać odpowiednich przepisów.
Wydobycie piasku zgodnie z przepisami prawa
Może się wydawać, że właściciel działki może wydobywać z niej piasek, a także innego rodzaju kruszywa bez spełniania żadnych wymogów, a także w dowolnych ilościach. Piasek jest w końcu potrzebnym surowcem, który stosowany jest między innymi przy budowie domu, tynkowaniu czy też nawet do stworzenia piaskownicy dla dziecka.
Także wielu ludzi myśli, że mogą oni udostępnić teren działki innym osobom, aby to one wydobywały na niej kopaliny.
Warto jednak zaznaczyć, że w rzeczywistości takie bezpodstawne wydobywanie piasku oraz innych kopalin, nawet na terenie własnej nieruchomości, może wywołać poważne problemy, w tym nałożenie wysokiego mandatu.
Wynika to z faktu, że Ustawa z dnia 09. 06. 2011 r. prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2019 r. poz. 868 ze zm.) pozwala na wydobywanie kopalin, do których zaliczają się także piaski, jedynie wtedy, gdy udzielona zostanie na to odpowiednia koncesja. Koncesja ta powinna być wydana przez starostę albo przez marszałka województwa, którzy pełnią rolę lokalnych organów administracji geologicznej.
Jednocześnie przepisy dopuszczają wydobywanie piasków i żwirów bez konieczności posiadania koncesji wtedy, gdy są one pozyskiwane przez osobę fizyczną na tak zwane potrzeby własne. Osoba ta może robić to jedynie na nieruchomości będącej w jej władaniu lub też w użytkowaniu wieczystym. Nie może ona jednocześnie sprzedawać wydobytej kopaliny.
Przepisy dopuszczają wydobycie piasku wtedy, gdy:
Przepisy wskazują przy tym, że przed rozpoczęciem wydobycia należy powiadomić Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Warszawie. Powiadomienie to ma mieć formę pisemną i należy przekazać je z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Na powiadomieniu mają znaleźć się informacje o miejscu wydobycia kopalin i o czasie prowadzonych prac.
Gdy powyższy wymóg zostanie naruszony, wówczas istnieje ryzyko nałożenia wysokiej kary. Dodatkowo, odpowiedni organ nadzoru górniczego może także nałożyć opłatę podwyższoną za wydobytą kopalinę.
Uwaga! Jeśli nie uda się ustalić bezpośredniego sprawcy, wówczas kosztami tymi może zostać obciążony właściciel nieruchomości lub osoba, która nią włada!
Powyższe kary mogą dotyczyć także robót geologicznych prowadzonych przy wierceniu studni.
Niebezpieczna i nielegalna eksploatacja złóż piasku
Chociaż wydobycie niewielkiej ilości piasku na własne potrzeby, na przykład do wypełnienia piaskownicy lub wykonania niewielkich prac budowlanych, nie jest związane z niebezpieczeństwem, to jednak warto wskazać, że coraz większym problemem, także w Polsce, jest nielegalna, „dzika” eksploatacja złóż piasku.
Wbrew pozorom, piasek nie jest surowcem nieskończonym. Co więcej, jego zasoby kurczą się w zastraszającym tempie, także w Polsce, która jest jednym z największych producentów piasku w Europie i na świecie.
W związku z tym Okręgowy Urząd Górniczy w Warszawie apeluje już od dłuższego czasu, aby przestrzegać obecnie obowiązujących przepisów, a także zgłaszać przypadki nielegalnego pozyskiwania piasku oraz innych kopalin.
Taka nielegalna eksploatacja piasku, zwłaszcza w dużych ilościach, może być poważnym zagrożeniem dla środowiska naturalnego, a przy tym również dla człowieka.
Wśród konsekwencji nielegalnej eksploatacji złóż piasku znajdują się:
Gdy zatem potrzebny jest piasek dobrej jakości, najlepiej zakupić go w firmie zajmującej się sprzedażą takich kruszyw.
Podsumowując, wydobycie piasku na własnej działce jest możliwe, ale należy pamiętać o tym, aby przestrzegać obowiązujących przepisów. Szczególnie niebezpieczne jest wydobycie dużej ilości tego materiału – wówczas konieczne jest zgłoszenie zamiaru prowadzenia takich prac odpowiednim organom. Niestety, nielegalna eksploatacja złóż piasku jest dzisiaj coraz większym problemem, który będzie narastać w przyszłości.
