Prawidłowo wykonana podbudowa pod nawierzchnie z kostki brukowej jest kluczowa dla wytrzymałości i trwałości, a także dla estetyki takiej przestrzeni.

Do przygotowania podbudowy stosuje się kruszywa. Jakie rodzaje kruszyw sprawdzą się wtedy najlepiej?

Kruszywa to szeroka gama materiałów sypkich, które dostępne są w różnych frakcjach – granulacjach. Posiadają rozległe zastosowanie w branży budowlanej. Są one również niezbędne do wykonania nawierzchni z kostki brukowej.

Materiały te stosowane są zarówno do wykonania samej kostki brukowej – mowa tutaj o popularnej kostce betonowej, jak również stosowane są one przygotowania podbudowy pod nawierzchnię.

Kruszywa stosowane w branży brukarskiej

Branża brukarska powszechnie wykorzystuje kruszywa do produkcji kostek, a także do ich układania. Stanowią one główny materiał wymagany przy przygotowywaniu nawierzchni z kostek. Jakie rodzaje kruszyw stosowane są wtedy najczęściej?

Piasek

Piasek stosowany jest powszechnie przy realizacji nawierzchni brukarskich. Jest to drobna skała osadowa, która wykorzystywana jest do przygotowania podsypki pod kostkę, a także może być ona elementem głębszej podbudowy.

Wyróżniamy dwa główne typy piasków:

• piaski rzeczne – zawierają kwarc i mogą także posiadać niewielki dodatek drobnego żwiru, są kruszywem pozyskiwanym z rzek, zwłaszcza z ich dolnego i górnego biegu
• piaski kopalne – pochodzą z kopalni piasku, piaskarni, posiadają pochodzenie polodowcowe

Piaski dostępne są w różnych frakcjach, na przykład 0-2 mm, 0-4 mm, 2-4 mm. Do wykonania inwestycji zaleca się zastosowanie piasków o frakcji 0-2 mm, lecz można zastosować też domieszkę nieco większych ziaren piasku.

Żwiry

Przy realizacji inwestycji stosuje się także żwiry. Są to kruszywa naturalne o większej granulacji niż piaski. Także są one wydobywane z rzek albo z kopalni – żwirowni.

Żwiry mogą różnić się pomiędzy sobą swoją frakcją, a także kształtem. Stosowane są do przygotowania podsypki – stosuje się żwiry drobne posiadające uziarnienie około 0-4 mm.

Pospółka

Pospółką nazywa się mieszaninę piasku i żwiru. To materiał wydobywany z piaskowni, rzek, niesortowany.

Pospółka także może mieć różne frakcje. Ta o frakcjach drobniejszych może zostać zastosowana na podsypkę, z kolei ta posiadająca grubsze elementy skalne, może służyć do wykonania głębszych podbudów.

Kruszywa łamane

W brukarstwie stosuje się także kruszywa łamane. Pod tym terminem znajduje się szeroka gama kruszyw różnego pochodzenia, które są poddawane procesom kruszenia przez człowieka w przeciwieństwie do kruszyw naturalnych – piasków i żwirów, które powstają na skutek działania sił natury.

Do kruszyw łamanych zaliczają się skały różnego pochodzenia, w tym skały magmowe, metamorficzne, a także skały osadowe. Są to między innymi bazalty, granity, piaskowce, dolomity czy wapienie.

Podział kruszyw łamanych dotyczy przede wszystkim ich frakcji, czyli rozdrobnienia. Decyduje on także o ich zastosowaniu.

Podział kruszyw łamanych pod względem frakcji:

• 0-5 mm – miał
• 5-25 mm – kliniec
• 25-63 mm – tłuczeń
• 2-5 mm, 5-8 mm, 8-10 mm, 10-25 mm – grys
• 0-16, 0-25, 0-63 mm – niesort

Kruszywa łamane w brukarstwie stosowane są do wykonania podsypek, a także do przygotowania grubszej warstwy podbudowy pod podsypkami. Również stosowane są do stworzenia warstwy odsączającej – drenażowej, która stosowana jest na gruntach o pogorszonej przepuszczalności.

Do przygotowania podsypek stosuje się grysy posiadające uziarnienie od 2 do 8 mm. Z kolei na warstwę podbudowy poniżej wykorzystuje się głównie tłucznie o frakcji 31,5-63 mm oraz klińce o frakcji 16-31,5 mm. Alternatywnie można zastosować także mieszankę żwirowopiaskową posiadającą zróżnicowane uziarnienie 0-63 mm.

Kruszywa hutnicze – sztuczne

Warto także wskazać, że w brukarstwie stosuje się także kruszywa hutnicze, które zaliczane są do kruszyw sztucznych – poddawanych procesom termicznym. Do tej kategorii zalicza się żużle wielkopiecowe oraz keramzyty.

Żużel wielkopiecowy

Głównym składnikiem jest tutaj żużel wielkopiecowy, który powstaje jako proces uboczny wytopu surówek w piecach hutniczych. Żużel ten dzielony jest na dwie kategorie, a mianowicie na żużel wolno studzony i na żużel szybko studzony.

Do przygotowywania nawierzchni z kostek brukowych stosuje się żużle wolno studzone.

Podobne jak inne kruszywa, żużel także oferowany jest w różnych frakcjach:

• 2-25 mm – grys
• 20-80 mm – tłuczeń
• 0-2, 0-5 mm – miał
• 0-10, 0-80 mm – pospółka

Keramzyt

Drugim rodzajem kruszywa sztucznego jest keramzyt. To materiał, który powstaje w procesie wypalania glin ilastych w wysokich temperaturach rzędu 1150 stopni Celsjusza. Pod wpływem temperatury zwiększa on swoją objętość, tworząc kruszywo o kształcie kulek, które z zewnątrz pokryte jest ceramiczną powłoką.

Keramzyt także dostępny jest w wielu frakcjach do wyboru, w tym jako 0-4, 2-4, 4-8, 4-10, 2-20, 8-20, 10-20 mm. Do prowadzenia prac brukarskich najczęściej stosuje się kruszywa keramzytowe posiadające uziarnienie 4-10 mm oraz 2-20 mm.

Kruszywo keramzytowe wyróżnia się właściwościami mrozoodpornymi, Stosowane jest na podbudowę pod podsypką.