Do produkcji betonu stosuje się cement, wodę, a także odpowiednie kruszywa. Kruszywa wykorzystywane do jego wykonania to zarówno żwir, jak i piasek.
Dlaczego konieczne jest zastosowanie każdego z nich?
Beton jest obecnie jednym z
najczęściej stosowanych materiałów budowlanych. Wybierany jest on zarówno do
wykonania domów jednorodzinnych czy osiedli mieszkaniowych, jak również
stosowany jest w budownictwie infrastruktury – na drogi, mosty, wiadukty.
Właściwa jakość betonu pozwala
na uzyskanie wytrzymałych, trwałych, odpornych na czynniki zewnętrzne
konstrukcji. W tym celu kluczowe jest nie tylko wybranie właściwej jakości
cementu, który jest jednym ze składników betonu, ale także kruszywa.
Kruszywa stosowane do
produkcji betonu
Przy produkcji betonu konieczne
jest zastosowanie odpowiednich kruszyw. Mają one na celu uzyskanie właściwej
konsystencji tej substancji i stworzenie stabilnych, wytrzymałych i trwałych
konstrukcji czy elementów.
Beton wymaga zastosowania
dwóch typów kruszyw:
Oczywiście, kruszywa te muszą
cechować się również odpowiednimi właściwościami, w tym między innymi
odpowiednim stopniem czystości oraz właściwą frakcją – granulacją. Gdy kruszywa
te nie spełnią konkretnych wymagań, wówczas beton nie będzie posiadał
właściwych parametrów technicznych.
Gdy do cementu i wody doda się
tylko piasek, w ten sposób można przygotować zaprawę cementową. Nadal można
jednak spotkać się z przekonaniem, że beton można wyprodukować tylko na bazie
piasku z niewielką ilością kamieni. Jak jest w rzeczywistości?
Piaskobeton – co to jest?
Piaskobeton to rodzaj betonu, do
którego stosuje się tylko piasek z niewielkim dodatkiem żwiru. Taki beton był
bardzo popularny w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku.
Beton produkowany z niewielką
domieszką żwiru i większym udziałem piasku był powszechnie używany przede
wszystkim w budownictwie jednorodzinnym. Także dzisiaj można spotkać się z
piaskobetonowymi fundamentami czy stropami żelbetowymi, które zostały stworzone
tylko z piasku i niewielkiego dodatku żwiru. Piasek ten najczęściej pochodził z
okolicznego, odkrywkowego złoża.
Mieszanka kruszyw stosowana do
piaskobetonu, chociaż zawiera zarówno piasek, jak i niewielką ilość żwiru, nie
może być nazywana jednak pospółką, czyli mieszaniną piasku i żwiru.
Czy piaskobeton jest
bezpieczny?
Zasadniczo, dobry beton można
wykonać jedynie z wykorzystaniem piasku oraz żwiru. Nie oznacza to jednak, że
piaskobeton nie mógł pełnić swoich funkcji konstrukcyjnych.
Gdy do piaskobetonu dodano
odpowiedniej jakości cement z cementowni, a mieszanka została właściwe
zagęszczona i pielęgnowana na etapie zasychania, wówczas stworzony beton mógł
rzeczywiście zapewnić właściwą trwałość i wytrzymałość.
Niestety, te piaskobetony, do
których dodawano niższej jakości mieszanki cementowe, na przykład
cementowo-popiołowe, zaczynały szybko się kruszyć, a tym samym sprawiać
zagrożenie dla bezpieczeństwa konstrukcji.
Dlaczego zaczęto stosować
piaskobeton? Wynikało to głównie z braków w żwirze. Jego duże ilości stosowano
do realizacji budynków wielorodzinnych z „wielkiej płyty”, czyli betonowej
technologii wielkopłytowej.
Dzisiaj jednak nie stosuje się
już piaskobetonu tak często. To nie tylko kwestia łatwiejszej dostępności
żwiru, ale również faktu, że tego typu betony nie są tak trwałe i wytrzymałe.
Brak żwiru w betonie – jakie
są konsekwencje?
Dzisiaj, gdy w Polsce nie
brakuje żwiru, zazwyczaj nie stosuje się już piaskobetonu. Beton wytwarza się
klasyczną metodą, czyli jego receptura zawiera wszystkie wymagane składniki –
cement, piasek, żwir oraz wodę, a także, w razie potrzeby, odpowiednie dodatki
uszlachetniające.
Nadal jednak można spotkać się z
piaskobetonem przy mniejszych pracach budowlanych prowadzonych przez osoby
prywatne. Głównym argumentem za jego wykorzystaniem jest cena, ponieważ koszty
zakupienia żwiru są wyższe niż piasku.
Warto jednak pamiętać o tym, że
przygotowanie piaskobetonu także musi wymagać odpowiedniego spełnienia zasad.
Do wykonania piaskobetonu
potrzeba:
- piasku posiadającego różnorodne uziarnienie –
ten o jednolitym uziarnieniu nie nadaje się do wykonania betonu, zatem nie
każdy piasek będzie dobrze sprawdzał się do wykonania tej odmiany betonu
- dodatek drobnego żwiru – żwir ten powinien
posiadać frakcję od 2 mm do 4 mm i powinno być go co najmniej 15% w mieszance
kruszyw
- większą ilość cementu – szacuje się, że konieczne
jest o około 20-30% więcej cementu niż w przypadku zwykłego betonu ze żwirem –
cement ten powinien pochodzić z dobrej cementowni
Przy stosowaniu piaskobetonu
należy pamiętać także o tym, że jest on bardziej porowaty, dlatego też ma
zwiększoną nasiąkliwość, co przekłada się na jego mniejszą odporność na mróz. W
rezultacie jest on także mnij wytrzymały i może szybciej pękać, gdy będzie
wystawiony na niekorzystne warunki pogodowe.
Podsumowując, piaskobeton jest
gorszym gatunkiem betonu niż beton zwykły, który zawiera odpowiednią ilość
żwiru. Jeśli jednak chcemy zdecydować się na jego przygotowanie, pamiętajmy o
dobraniu odpowiednich kruszyw i wysokiej jakości cementu, aby przygotowany
beton mógł być trwały i wytrzymały.